50 JARIG HUWELIJK VAN
ADA EN PAUL VAN TOOREN-GIEBEN

Toen ik van de week iemand vertelde dat ik zondag ‘n bruidspaar in de kerk zou hebben, was haar antwoord: "Wat zal het bruidje zenuwachtig zijn! Ze zal wel haar mooie witte jurk aan hebben. Het zal ongetwijfeld de mooiste dag van haar leven worden." Ik zei: "Het is een gouden bruidspaar". "Oh", zei ze toen, "dat verandert de zaak". Ik zei: "Dat weet ik nog niet." Want is een 50-jarige bruidspaar niet échter dan een stelletje dat pas begint?

Wie zijn meer man en vrouw voor elkaar: degenen die nog zoveel moeten ontdekken, of degenen die door alle 50 jaren heen elkaar goed hebben leren kennen? Samen, dag-in, dag-uit aan hun "vriendschap" hebben gebouwd? Wie zijn er meer getrouwd: degenen die hun trouw amper hebben kunnen bewijzen, of degenen die door alle vreugde en pijn heen die trouw aan elkaar hébben bewezen? Wie zijn er meer getrouwd: diegenen die elke dag nog tot elkaar zeggen "ik hou van je" of mensen die deze woorden niet meer nodig hebben en in hun leven metterdaad dóen? Wie zijn er meer getrouwd: diegenen die God bidden dat Hij hen zal helpen of mensen die de trouw van God aan de lijve al mochten ervaren? Welk bruidspaar is mooier: dat jonge stel met hun gladde gezichten of het echtpaar waar de rimpels en de rust de schoonheid van de levenservaring uitdrukken?

Wat is liefde? Elke liefdesroman eindigt met de woorden: "En zij leefden nog lang en oppervlakkig, ik bedoel nog lang en gelukkig" Maar wanneer komt dat tweede deel uit? Dat "ze lang en gelukkig leefden" wil ik graag geloven. Maar ik ben nog nieuwsgierig naar het antwoord op de vraag "hoé zij lang en gelukkig leefden". In dat tweede deel van dat liefdesrommantje. En dat heeft het Bruidspaar vandaag in handen. Je eigen liefdesgeschiedenis staat daar in geschreven. En die liefde heeft te maken met het leven van alle dag.

Ook de Bijbel begint zijn verhaal met het ontstaan van de liefde. God maakt van klei een mens en blaast hem levensadem in. Dan gaat God voor de mens een tuin aanleggen, compleet met de boom van de Kennis van goed en kwaad. Maar de eenzame man kan zijn draai niet vinden, voelt zich alleen, sluit vriendschap met de dieren. De tuinman wordt boer. Al de beesten geeft hij een naam. Sindsdien zwerven er dieren om mensen heen. Maar de man blijft zich alleen voelen. Dan doet God de mens verzinken in een diepe slaap en hij vormt uit een rib van de mens een ander mens. "Man-in" zal ze heten. De mens wordt wakker, wrijft de slaap uit zijn ogen en wat hij dan ziet! Hij zal ongetwijfeld geroepen hebben: "Ze kostte me een rib uit m'n lijf, maar ze is de moeite waard!" Hij noemt de vrouw Eva. Die naam betekent: "Moeder van al wat leeft". De mens staat op en zingt zijn bruiloftslied. En de mens kan gaan leven van de liefde. Onvoorstelbaar: een God die van de liefde leeft en mij bij mijn naam kent! Hij kent mij door en door. Hij is met mij vertrouwd, want Hij heeft mij geweven in de schoot van mijn moeder. Hij kent mijn stem, mijn ademhaling, het kloppen van mijn hart. Als je wilt kun je Gods liefde voelen tot in de vezels van je bestaan. Ook de liefde bewandelt wegen die onuitputtelijk en niet te beschrijven zijn.
Ada en Paul, jullie trouwden op zaterdag 8 augustus 1959 hier in dit kerkgebouw. Ik heb eergisteren jullie trouwfoto’s gezien. Het was een plechtige drieherenmis. En natuurlijk werd de mis gelezen met de rug naar het volk. In 1959 waren jullie het 14de bruidspaar van dat jaar. Er zouden er in dat jaar nog negen volgen. 50 jaar geleden trok de bruidsstoet. Vandaag trekt hij weer. Veel mensen die bij jullie trouwerij waren, zijn nu niet meer in leven: jullie eigen ouders bijvoorbeeld en ook Pater van Galen die jullie huwelijk heeft ingezegend en ook is voorgegaan bij jullie 40-jarig huwelijksfeest. Er zijn ook veel nieuwe mensen bijgekomen. En niet op de laatste plaats jullie eigen dochter Marjolein, maar ook vele anderen. Fijn dat jullie vanmorgen jullie feest ook weer hier willen vieren, op de plaats waar jullie 50 jaar geleden elkaar trouw beloofden.

Als leidraad voor de viering van vandaag heeft jullie dochter met jullie gekozen voor woorden als Liefde, Trouw en Vriendschap. En dan denk ik natuurlijk allereerst aan het mooie oude kerklied “Ubi Caritas et Amor, Deus ibi est”. Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God. Het gaat vandaag over Liefde, over trouw en over vriendschap. Telkens weer worden we uitgenodigd om het spel van de liefde, het spel van God en zijn liefde te spelen. Maar genieten we nog wel voldoende van dit spel?”

Drie kinderen waren ouderwets aan het touwtje springen. Ineens gooide één van de kinderen 't touw op de grond. Blijkbaar had ze geen zin meer in het spel. De twee andere kinderen hebben toen het ene eind van het touw maar aan de lantaarnpaal gebonden. Dan konden ze tenminste blijven doorspringen! Bij het touwtje springen is het ook belangrijk om het touw niet al te strak te houden, want met een touw moet je kunnen zwaaien. Pas als het touw losjes in de hand ligt, kun je er mee spelen.

Tussen mensen lopen er allerlei onzichtbare draden. Ze zijn noodzakelijk om het spel van de liefde te kunnen spelen. En ook hier geldt: pas als je de draad losjes in de hand hebt liggen, is het échte liefdespel mogelijk. Het is jammer dat we - volwassen geworden - het touwtje springen hebben verleerd. Als je groter wordt, gaat het touwtje springen gemakkelijk over in touw-trekken. En dan maar kijken wie van ons het sterkste is! En wie van de twee aan het kortste eind trekt. Maar zo bederven we het spel van de liefde. Waar het recht van de sterkste geldt, verdwijnt de liefde als sneeuw voor de zon. Daar verdwijnt het échte contact tussen mensen. Zelfs bij de liefde spreken we dan over "Liefde bedrijven" (alsof het een misdaad is!) En hoeveel mensen die met elkaar het spel zijn begonnen, hebben in hun huwelijk en vriendschap het touw er bij neergegooid, omdat ze geen zin meer in dat liefdespel hebben?

Ook Jezus heeft het in z'n afscheidsrede ook over liefde. Voor Hem betekent liefde niet alleen maar intimiteit, tafelgemeenschap en welbevinden bij elkaar. Het is ook een dure plicht en een harde opdracht. Jezus heeft het over "het gebód van de liefde". Zelf heeft hij daar een voorbeeld van gegeven. Hij heeft zijn tafelgenoten niet de oren, maar de voeten gewassen. Hij heeft zijn feestgewaad opgeschort. Hij is voor zijn vrienden letterlijk door de knieën gegaan. Hij is rondgegaan, niet als Heer, maar als dienaar van allen. Hij laat het niet bij een vaag gevoel van: ik heb alle mensen lief! Hij neemt van het huisraad wat nodig is: een kan water, een handdoek. En Hij begint bij de mensen die Hem zijn toevertrouwd: zijn eigen leerlingen. En zo dóet Jezus wat Hij zegt. Hij praat niet vrijblijvend over liefde, Hij ís liefde. En dit is zijn gebod: hebt elkander lief, zoals ik u heb lief gehad.

Het tweede woord dat dit weekend in het evangelie centraal staat is het woord vriendschap. Liefde en vriendschap hebben veel met elkaar gemeen. Maar er zijn ook grote verschillen, zoals er zelfs bínnen de vriendschap (en liefde) grote verschillen bestaan. Het is immers een groot verschil als je thuiskomt en je tegen je ouders zegt: "dit is mijn vriendje of vriendinnetje" of dat je tegen iemand zegt: "laten wij vrienden blijven". In het eerste geval hopen we dat de vriendschap zal uitlopen op de liefde en in het tweede geval wordt de klok van de verliefdheid een uurtje teruggezet.

Van zowel liefde als vriendschap (en ook van het geloof) kun je zeggen dat ze niet te dateren zijn. Je kunt niet zeggen: Op maandag 3 april 's-middags om kwart over drie ben ik verliefd geworden. Want liefde, trouw en vriendschap zijn het resultaat van een groeiproces. Vriendschap en liefde máák je niet, ze ontspringen als 'n bron in je zelf en in de ander. Vriendschap en liefde halen mensen uit hun isolement. Je kunt veel presteren in het leven als je gesteund weet door vrienden en vriendinnen. Tenslotte verwijzen zowel de liefde als de vriendschap naar God zelf. "Ubi Caritas en Amor, Deus ibi est!"

Het is op de avond van Witte Donderdag dat Jezus zijn leerlingen zijn vriendschap aanbiedt. De avond vóór zijn dood, op de avond dat één van zijn vrienden Hem zal verraden door een kus, een ander Hem zou verloochenen en íedereen Hem in de steek zou laten op het moment waarop Hij zijn vrienden het meeste nodig heeft. Waar blijft hun steun in de rug? Het maakt de weg van Jezus - zijn lijdensweg - extra moeilijk en haast onbegaanbaar. En toch - hoewel Hij weet wat Hem te wachten staat - noemt Jezus zijn leerlingen "mijn vrienden". Het is alsof een koning aan een bedelaar vraagt om zijn vriend te worden. En als dat gebeurt dan zal de bedelaar niet lang bedelaar blijven. En zo is het ook met ons: in het aartsparadijs waren we met z'n allen aan de bedelstaf geraakt. De Eeuwige reikt ons bedelaars de hand van vriendschap. En daarmee worden we als mens weer op grote hoogte, op Gods hoogte, gebracht.

Liefde en vriendschap zijn de moeilijkste woorden die we kennen. Maar het zijn wel de woorden waaraan wij als mensen het meeste behoefte hebben. En het Bruidspaar van vandaag is daarbij voor ons een lichtend voorbeeld. Zij weten uit eigen ervaring wat het betekent om elkaar trouw te blijven in goede en kwade dagen, in armoede en rijkdom, in ziekte en gezondheid. En als je elkaar dan na 50 jaar nog recht in de ogen kunt kijken en je huwelijksdag kunt vieren met degenen die je lief zijn, beleef jullie vandaag weer een van de mooiste dagen van jullie leven. Ubi caritas et amor, Deus ibi est. Waar vriendschap heerst en liefde, daar is God. Mag Hij altijd in ons midden blijven. In ons leven, in onze gezinnen, maar ook in onze mooie parochie van de H.Augustinus.

Als God het wil, gaan we op weg naar 2019. Al moeten de meesten van ons dan misschien wel een rolator meenemen, want de dagen en jaren stapelen zich op. Maar laten we niet op de zaak vooruitlopen. Geniet elke dag maar met volle teugen van elkaar en van jullie dochter, van jullie vele familieleden en vrienden. Van harte proficiat!

© Pater Ambro Bakker s.m.a.
Pastoor-deken H.Augustinus-Buitenveldert