ÉÉN GOD EN VADER

Een klein meisje is aan het tekenen. Op het papier een wirwar van lijnen. Haar vader komt binnen en zegt: “Eline, wat ben jij aan het tekenen?”. “Ik ben God aan het tekenen”, zegt Eline. Vader gaat op zijn hurken bij zijn dochter zitten en zeg: “maar, schat, niemand weet toch hoe God er uit ziet”. Het meisje haalt haar schouders op, kijkt haar vader niet eens aan en zegt, terwijl ze doorkrast: “Dan weten ze het nou!”. Een klein kind mag zulke dingen zeggen. Het is zelfs vermakelijk, maar soms erger ik me aan mensen die mij precies kunnen vertellen hoe God er uit ziet. Er zijn altijd mensen die menen dat zij in de wirwar van al die kromme lijnen in ons leven precies weten hoe God er uit ziet. Ze praten over Hem alsof ze bij Hem in de klas gezeten heeft. Maar al te vaak spelen in het beeld dat wij van God hebben onze eigen menselijke ervaringen een grote rol. Je praat over God op een andere manier op je trouwdag dan op de dag dat je je geliefde weg moet brengen naar het kerkhof. En angstige mensen kunnen toch nooit geloven in een bevrijdende God! Zo vertelt het beeld dat wij van God hebben meer over onszelf dan over God! Maar hoe ziet God de Vader en dan wél uit?.

Het Aramese woord voor is Abba. Abba is een kinderwoord. Joodse kinderen riepen Abba als ze verdriet hadden, als ze hulp nodig hadden. Kinderen hebben het woordje Abba gestameld bij vader op schoot. Abba is een kinderwoord, simpel en heel gewoon. Jezus heeft het zelf ook van straat opgepikt. De kinderen riepen het overal. Jezus heeft het Zélf geroepen. Het woord Abba riep in Jezus' tijd een sfeer van vertrouwen op: thuis zijn, erbij horen, de deur staat altijd open, je bent welkom, je kunt binnenkomen zonder kloppen, schuif maar aan, er is genoeg. Abba vormde ook de kern van Jezus' leven. Zijn hart was er vol van. Zo zouden de mensen met elkaar moeten omgaan. In dat ene woord "Abba" vatte Jezus samen waar Hij op hoopte: mensen die thuis raken bij elkaar, elkaar onvoorwaardelijk vertrouwen, elkaar een nieuwe kans gunnen en elkaar niet afschrijven. Bidden is voor Jezus: Abba-zeggen. In de naam van Abba willen wij met elkaar omgaan als broer en zus, willen we elkaar opbouwen, niet afbreken, niet afschrijven. Abba-zeggen is: een broer willen zijn, een zus. Maar dan voor iedereen! Wie het Onze Vader bidt, drukt daarmee de hoop uit dat Abba werkelijkheid wordt in zijn of haar leven. Jezus kwam niet uitgesproken over zijn Vader.

Als symbool had ik een afbeelding willen meenemen uit de Sixtijnse Kapel: de schildering waarin God met zijn vinger de vinger van de mens aanraakt. De schildering heeft de naam “de Schepping van de mens”. God als schepper, geen gekke gedachte. Maar mijn keuze viel op een ander symbool. Johannes bracht mij op een ander idee. In de Johanneslezing van vanavond hoorden wij dat Filippus zegt; “Jezus, toon ons de Vader, dat is genoeg”. En Jezus antwoord: “Fillipus, wij Mij ziet, ziet de Vader”.Als je iets van het optreden van Jezus begrijpt leer je dus de Vader kennen.

"Als symbool heb ik daarom een klimop-plantje meegenomen. Waarom? Van de week reed ik door Blaricum, gelegen in het Gooi. In het centrum staan langs de wegen overal heggen. Midden in het dorp stond ik voor een stoplicht. Tijdens het wachten viel mijn oog op een gat in een heg. Er stond een oud vervallen huis dat helemaal begroeid was met klimop. Ik had nog nooit zo bij die naam stil gestaan, maar ineens flitste het door me heen: dat is eigenlijk de levensopdracht van elk mens: klim-op! Telkens weer omhoog klauteren. Je gaat bij de pakken neerzitten, je raakt in de put, je komt in een gat terecht. Die put kan soms bodemloos lijken. Dat gat kan erg zwart zijn. Dan heb je een klein plantje in je hand. Zijn naam is: klim-op! Het is een van de meest kenmerkende woorden van Jezus: Sta-op! Klim-op! In Amsterdam, in Middelburg, In Maastricht staat een school die "de Klimop-school" heet. Het is misschien wel het belangrijkste wat we kinderen mogen leren: sta op! Blijf niet bij de pakken neerzitten! Klim-op!

De klimop is ook een taaie, sterke plant die zich niet weg laat drukken, bijna niet kapot te krijgen. Hoe vaak moeten wij dat elkaar niet zeggen: laat je niet aan de kant drukken, je heb een eigen stem, een eigen geluid, je ben de moeite waard, laat je niet ondersneeuwen en buiten spel zetten! Een klimop heeft ook nog andere aspecten: een klimop haalt ook vocht uit de muur. Het verdrijft de mufheid. Bovendien is een klimop altijd groen, teken van hoop, teken van nieuw leven. Een klimop kan ook een huis behoorlijk aantasten. Het kan scheuren veroorzaken. Het komt dan ook regelmatig voor dat mensen de klimop van hun huis verwijderen. Een negatief aspect van de klimop? Het is wel eens goed dat oude gebouwen in verval raken. Het kan weldadig zijn, wanneer je vastgeroeste leefpatronen, je vaste gewoonten, je vaste stokpaardjes eens losgeweekt worden. Dat geldt ook voor onze godsdiensten. Dat leert ons 'over de heg' te kijken.

In "de Grote van Dale" vond ik tenslotte een mooie definitie van het woord klimop. Daar las ik : "een klimop is een altijd groene heester die zich door middel van wortelvezels aan de omringende voorwerpen hecht; zinnebeeld van trouw”. Een betekenis waar ik zelf niet aan gedacht had. Een ketting is zo sterk als zijn zwakste schakel. Een stad is zo sterk als zijn zwakste inwoner. Zo komt de Vader voor mij in Jezus aan het licht. De Vader die neerziet op zijn volk en hen bevrijdt uit de verdrukking. Durven wij – in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest tot diegenen die aan het leven te kort komen in het leven, te zeggen: klim-op! Niemand hoeft zijn blik naar de grond te richten en haar oren naar de wereld te laten hangen: klim-op! Kom overeind. Laat je niet wegdrukken.

En als we rekening houden, vooral met degenen die dat hard nodig hebben. mogen wij elke week – in Naam van onze God en Vader, telkens weer opnieuw op-klimmen naar 't altaar en op-klimmen, ons op de hoogte stellen van het Woord van God, dat een concrete gestalte heeft aangenomen in zijn Zoon Jezus.

© Pater Ambro Bakker s.m.a.
Pastoor van de H.Augustinus
Amsterdam-Buitenveldert