IN HET GUINNES BOOK OF RECORDS?

Jezus vertelt ons in het Evangelie dat bij God de eersten de laatsten zullen zijn. Dat is opmerkelijk nieuws. Want in onze wereld proberen we allemaal vooraan te lopen. De eerste, de beste zijn. Dat leerden we al op school: de beste van de klas proberen te zijn! De eerste zijn, dat probeert toch elke topsporter! Baas over anderen zijn, veel mensen onder je hebben, dat is toch het toppunt van elke geslaagde carrière? We hebben zelfs een televisieprogramma dat de eerste, de beste heet. Je ziet daar sterke mannen die met hun tanden een kleine locomotief kunnen voorttrekken, mensen die met een motor door een glazen wand of een muur van vuur heen rijden of van een grote hoogte naar beneden duiken. We vinden het geweldig. We hebben eerbied voor deze mensen: deze eersten de besten! Hun namen staan terecht in het Guinnesbook of records!

De eerste de beste, dat proberen we allemaal te zijn. En dan vallen de woorden van Jezus vanmorgen als een granieten blok in ons midden. Jezus vraagt van ons in deze wereld de laatste te durven zijn. Zijn woorden zijn een voltreffer. Ze komen terecht in een harde wereld, waarin je alleen maar vooruit kunt komen als je met je ellebogen werkt en over ruggen van anderen heen kruipt. Vormen deze uitdagende woorden van Jezus geen tijdbom onder onze wereld? In onze wereld leven wij vaak ten koste van anderen. Iedereen vindt dat de uitkeringen omhoog moeten, maar tegelijkertijd proberen we op alle manieren onder de belastingen uit te komen. We vertellen het vol trots aan onze vrienden als het ons weer gelukt is om aftrekbare posten te vinden.

Iedereen weet dat het zo niet eindeloos kan doorgaan net onze welvaart, maar weinigen zijn bereid om in te leveren. Iedereen weet dat de grondstoffen beginnen op te raken, maar iedereen doet mee aan de wegwerprage. Iedereen weet dat onze auto's 't milieu vervuilen, maar niemand is bereid één dag z'n auto te laten staan, "want wat maakt het uit, dat auto-tje van mij!" Iedereen wil op de eerste plaats zitten, ook al is 't een plaats vol cadmium en zware metalen. Wat maakt dat ene batterijtje van mij nu uit? Wat maakt het nu uit dat ik tijdens het rijden een plastic zakje uit de auto gooi? Iedereen op de eerste plaats, al moet dat zelfs ten koste gaan van het ongeboren leven. Aan onze wereldtafel houden wij de beste plaatsen bezet, ook al gaat dat ten koste van miljoenen en miljoenen mensen in de Derde Wereld.

Leven ten koste van anderen. We doen er allemaal - gewild en ongewild - aan mee. Zou Jezus dan toch gelijk hebben als Hij zegt dat we ánders moeten gaan leven? Het leven bestaat niet uit verdienen, maar uit dienen! Jezus zegt dat herhaaldelijk: geven is beter dan ontvangen. Dat hebben we begrepen ook. Elke politieke partij heeft ontwikkelingshulp en bescherming van ons milieu in het partijprogramma staan. De een wat meer, de ander wat minder. In de politiek houden nu al velen ‘t Ontwikkelingswerk voor gezien, "want het moet toch allemaal betaalbaar blijven". We zijn doodongelukkig als we evenveel verdienen als vorig jaar. Er is geen plaats voor de economie van het genoeg, maar alleen voor de economie van 'steeds meer'. De mens-in- nood staat niet centraal, maar de vraag of de juiste procedure wel wordt gevolgd.

Terwijl computers de menselijke nood op steekkaarten zetten, verkommeren mensen en vallen zij onbeholpen tussen de plooien van de bergen dossiers. "Even kijken of we uw dossier kunnen vinden, mevrouw". Dat is niet alleen het probleem van onze tijd. Sint Vincentius kwam het in zijn tijd al tegen. Op straat trof hij een zieke vrouw aan. Hij wilde haar naar het ziekenhuis brengen, maar dat kon niet omdat zij zwanger was. Toen bracht hij haar naar een kraamkliniek, maar daar werd ze niet opgenomen omdat ze TBC had. Zo bleef ze hulpeloos op straat liggen. Toen is Vincentius maar een eigen kliniek begonnen. En tot de dag van vandaag werken zijn opvolgsters in de Derde Wereld in de gezondheidszorg voor de minder bedeelden.

Je zelf durven geven - ook als dat dwars op elke organisatie staat. Soms kun je in één klap je realiseren hoe nietig en klein ons leven eigenlijk is. Hoe wankel staan wij stoere mensen in het leven. Jezus probeert ons vanmorgen weer eens wakker te schudden. Hij is te gast bij één van de Farizeeërs. Hij zit aan tafel met verschillende mensen. Dat is Jezus' ideaal. Zo ziet zijn droom er uit: geen mensen meer die elkaar links laten liggen, maar allemaal rond de éne tafel als kinderen van één en dezelfde Vader. Zo ziet Hij ook zijn laatste avondmaal. Een feest van verbroedering, van bij elkaar horen. En tot zijn verbazing ziet Jezus dat de andere gasten zich verdringen en op de beste plekken gaan zitten. Ze vinden zichzelf zo belangrijk. Jezus ergert zich daar wezenloos aan. Dan wordt Jezus uitgenodigd om een toespraak te houden. Jezus trekt van leer. Iedereen die probeert haantje-de-voorste te zijn krijgt de teleurstelling van zijn leven. Alle creditkaarten kunnen terug in de zakken. In het Koninkrijk van God gelden er ándere maatstaven.

Jezus toespraak bestaat uit twee gedeelten. Eerst krijgen de gasten er van langs, maar daarna ook de gastheer. Die heeft alleen maar mensen uitgenodigd die het goed hebben, mensen van aanzien. Deze mensen zullen hém straks weer op een feestje uitnodigen. Zo blijft de kring gesloten! Jezus zegt: ook mensen voor wie iedereen de neus ophaalt zijn welkom: de mensen met de versleten koppen, de stoflongen, de vale ogen. Mensen met lamme handen en dove oren. En mensen die denken dat ze het met zichzelf getroffen hebben moeten maar zien dat er nog een plaatsje voor hen is. Dat is ook wat Gods straks een ieder van ons zal vragen: heb je m'n kinderen zien staan? Ben je niet langs je ouders heengelopen? Heb je je vrouw, je vriend, je kind links laten liggen? Heb je mijn mensen wel zien staan?

De eerste de beste willen zijn, desnoods met ellebogen en over zwakke ruggen heen! Jezus zegt het vanmorgen heel duidelijk: Gods programma luidt ánders. Zijn programma heet: "de laatste, de beste!" Inderdaad een tijdbom onder een wereld die onderste boven kan en ondersteboven moet! Jezus is daar aan onder door gegaan, maar zijn boodschap van “de laatste de beste” is ook na 2000 jaar een geweldige uitdaging voor hen die Hem in hun leven willen volgen!

© Pater Ambro Bakker s.m.a.
Pastoor van de H.Augustinus
Amsterdam-Buitenveldert