JAHWEH IS EEN BERGGOD

Veel mensen zoeken in de vakantie de bergen op. Een hele belevenis. Prachtige uitzichten en slingerende paadjes naar boven. Vanmorgen hoorden we in het Marcusevangelie dat Jezus Petrus, Jakobus en Johannes hen boven op een hoge berg bracht, waar ze geheel alleen waren. Wie geruime tijd bovenop een berg vertoeft, heeft niet alleen de schoonheid van het uitzicht beleefd, maar ook de enorme rust en de stilte van de eenzaamheid. Bovenop de top - en dat klinkt misschien vreemd - kom je vooral jezelf tegen: je wordt door niemand aangesproken, door niets gestoord. Dat gevecht om de top te bereiken is voor de Jood een gevecht om God en jezelf tegen te komen. Bergen reiken soms tot de hemel. De berg is de plaats van de Godsontmoeting. Boven op de berg - vlak bij God - kun je je in je leven niet langer op de vlakte houden: Veel abdijen en kloosters liggen boven op hoge bergen: Clerveaux in Luxemburg, de berg Athos, Montserat in Spanje etc. In alle rust en stilte proberen monniken daar in contact met God te komen.

In het Oude, maar ook in het Nieuwe Testament, is een hoge berg de plaats van de Godsontmoeting. Daarom vormen bergen ook als het ware de hoogtepunten langs de aardse levensweg van Jezus:

  • Voor zijn eerste preek ging Jezus de berg op en nog steeds heet die preek: de Bergrede (Mt.5);
  • Jezus roept z'n eerste leerlingen Hem te volgen aan de voet van berg (Mc.3:13);
  • Na de eerste wonderbaarlijke broodvermenigvuldiging trekt Jezus zich terug op
    een berg om daar in stilte te bidden (Mt.14:23);
  • Op de berg Tabor voltrekt zich vandaag de gedaanteverandering (Mc.9:2-10)
  • Op de Olijfberg leed Hij zijn doodsangst (Lc 22:39)
  • Op de Calvarieberg stierf Hij aan het kruis (Mt.27)
  • Van de Olijfberg steeg Jezus ten hemel (Hand.1:9-12)
  • De evangelist Johannes schrijft:
    "En Hij bracht mij in de geest op een zeer hoge
    berg en toonde mij de heilige stad Jeruzalem."(Openb.21:10);

Vanmorgen horen we hoe Jezus van gedaante verandert op de berg Tabor. Hij bevindt zich op een berg: God heeft er dus mee van doen! Hij staat daar temidden van Mozes en Elia, de twee vertegenwoordigers van het Oude Testament. Zij vertegenwoordigen "de Wet en de Profeten". "En waarover spraken zij?" Marcus vermeldt dat niet, maar Lucas wel: "Zij spraken over Zijn heengaan dat zich in Jeruzalem zou gaan voltrekken". De drie leerlingen zien wie Jezus is en ze zijn van slag. Een overrompelende ervaring.

Op deze 2e zondag van de 40-dagentijd horen wij dat Jezus afgaat op zijn levenseinde. Je raakt soms onder de indruk door de wijze waarop mensen met hun levenseinde worstelen. Om hen te bezoeken moet je een drempel over, maar het betekent vaak geen kruis. Het verrijkt vaak je leven, omdat juist ernstige zieken je laten zien met welke futiliteiten je elke dag bezig bent. Dat is zó hartverwarmend, dat je niets liever zou willen dan: ik wil hier blijven, op deze plek, hier wil ik wonen.

Wat de leerlingen op de berg Tabor ervaren hebben, is niet eens zo belangrijk, maar hóe zij dat visioen doorzetten aan de voet van de berg: daar waar mensen zich op de vlakte houden - moet het visioen zijn kansen krijgen. Ik zou het ook anders kunnen zeggen: als je boven op de top gezien hebt hoe een mens als Jezus het gevecht heeft uitgehouden, ga dan naar beneden en zet in jezelf dat gevecht voort. Als je ziet hoe eenvoudige mensen op hun ziekbed - vaak in doodsangst - hun strijd op leven en dood voeren, ga dan weer terug naar huis en ga het gevecht met jezelf aan. Je hebt gezien hoe het kan!

Jezus wilde niet dat zijn vrienden aan de mensen die zich op de vlakte bevinden zouden vertellen wat er gebeurd was. Ze zouden het niet eens kunnen! Want terwijl ze de berg aflopen, discussiëren ze over de vraag "hoe een mens verrijst". Maar Jezus weet als geen ander dat de weg naar Pasen via de puinhopen van Goede Vrijdag loopt. De leerlingen willen wél met Jezus zijn glorie binnengaan, maar Jezus zegt: dan óók de lijdensweg moet je dan durven gaan! Maar die prijs is hen te hoog. Ze noemen Hem "leraar", maar maken Hem af en toe duidelijk dat zij béter weten hoe het leven in elkaar zit. Hun waarden en normen zijn van deze wereld. Dat is hún manier van kijken. Ze zijn nog niet aangeland in de wereld van God. En er zou nog heel wat water door de Jordaan stromen, voordat ze dát begrijpen. En heel langzaamaan - het moet dan eerst Pinksteren worden - begrijpen ze onder leiding van de Heilige Geest wat er met de gedaanteveran-dering van Jezus op de berg wérkelijk is gebeurd...

Het verhaal van vanmorgen nodigt ons uit om Gods berg op te gaan,. om op de hoogte te raken, en wel op de hoogte van God. Of houden we ons toch liever liever op de vlakte en zwijgen we als het al te ingewikkeld wordt? Een vraag waar we vooral in deze Vastentijd over mogen nadenken.

 

© Pater Ambro Bakker s.m.a.
Pastoor-deken H.Augustinus
Amsterdam-Buitenveldert