St. Augustinuskerk glas-in-lood H.Geest

Fiat voluntas tua, sicut in cælo et in terra

Uw wil geschiede, op aarde zoals in de hemel

De titel van de overweging

hand aan de ploeg

Boven de deur van het psychologisch laboratorium van de Universiteit van Leuven hangt de volgende spreuk: ‘Drin­ken zonder dorst is het voornaamste feit dat een mens van een dier onderscheidt’. Dieren stoppen met drinken als hun dorst gelest is. Mensen kunnen een andere keu­ze maken. Ik heb nog nooit een koe een avondje zien ‘doorzakken’. Want een dier kan niet kiezen, hij volgt zijn instinct. Een dier zal niet drinken, als hij geen dorst heeft. Mensen kunnen kiezen of ze met eten en drinken stoppen, of dat ze doorgaan tot ze niet echt meer kunnen! Dieren kunnen niet zondigen, want zij volgen hun instinct. John Mill schrijft: ‘Het is het dier dat aan de rand van het gevaar terugspringt, terwijl de mens met zijn verstand er telkens weer instinct.’

Mensen kunnen wél de fout ingaan, want zij kunnen kiezen! Zelfs met onze eigen lichaam! Je kunt ogen hebben die mensen bemoedigen, maar ook een blik hebben die kan doden! Je hebt oren om te luisteren naar de ander, maar je kunt ook Oost-Indisch doof zijn! Je kunt met je handen strelen, maar ze ook tot een vuist maken! Je kunt met je voeten met mensen meelopen, maar ook anderen laten struikelen, onderuithalen, of een schop geven. De beide lezingen van vandaag gaan ook over kiezen. Het evangelie vraagt ons om een onvoorwaardelijke keuze voor de weg van God. Geen gemakkelijke keuze: Jezus volgen en niets hebben om je hoofd op neer te leggen!

Jezus volgen en dan zelfs je vader niet mogen begraven! Jezus volgen en dan alles achter je moeten laten en er niet meer naar omkijken! Onze eerste reactie is: dat is niet reëel. Maar laten we voorzichtig zijn met onze reacties. Want de kernzin is dat ‘Jezus de weg naar Jeruzalem accepteert’. Naar Jeruzalem gaan betekent voor Hem: van de dokter te horen krijgen dat je levenseinde in aantocht is. Om dan vastberaden op weg te gaan: daar is heel wat moed voor nodig! Jezus vraagt aan ons diezelfde vastberadenheid. De woorden van Jezus eisen het uiterste. Het is bij Hem alles of niets! Iemand die Hem wil volgen, maar eerst zijn vader wil begraven, krijgt te horen: ‘Laat de doden hun doden begraven’. Als iemand Jezus wil volgen, maar nog eerst afscheid wil nemen van zijn vrienden, krijgt te horen: ach, laat maar zitten. ‘Niemand die de hand aan de ploeg slaat en omziet naar hetgeen achter hem ligt, is geschikt voor het Koninkrijk van God.’

Bij je keuze ‘de hand aan de ploeg houden!’ De bodem in Israël is steenachtig en de ploegen waren destijds laag en primitief. Met heel zijn gewicht op de ploeg moet de boer aandacht geven aan wat voor hem ligt. Anders zou de ploeg direct ontsporen of op een stuk steen kapotslaan. Dat is de kern van het evangelie: blijf in je leven ploegen en roest niet vast. Blijf beweeglijk, sluit geen compromissen als het om de zaak van God gaat. Het is een kwestie van kiezen of delen - met de hand aan de ploeg. Durven kiezen en instaan voor de consequenties. Je aan je keuze houden, ook als het moeilijk wordt. Blijven kiezen voor iemand, als hij in een gezelschap van mensen belachelijk wordt gemaakt. Opkomen voor buitenlanders, al zie je op de televisie dat iedereen anders denkt.

Kiezen of delen, niet blijven wikken en wegen. Betekent dat dat er geen plaats mag zijn in je keuze voor twijfels? Twijfelen is menselijk! En ook Jezus heeft zijn twijfels gekend. Toen Hij daar hing aan het kruis. Enkele straten verderop klinkt de stem van Petrus: ‘Ik ken die mens niet, ik heb nooit van 'm gehoord!’ De stem van Petrus wordt gesmoord in hanengekraai. Op een andere plaats maakt een andere leerling 'n eind aan zijn leven en werpt dertig zilverlingen in de tempel en verhangt zich... Daar hangt Jezus - voelt zich van God en mensen verlaten. Hij schreeuwt het uit: "Mijn God, mijn God, waarom heeft U Mij verlaten? Indien dat mogelijk is, laat deze lijdensbeker aan Mij voorbijgaan’. Maar toch blijft Jezus trouw aan zijn keuze als Hij stamelt: ‘Vader, Uw Woord geschiede en niet het mijne.’ Als een mens zijn zicht op zijn levenskeuze dreigt te verliezen, vindt hij God op zijn weg. Want een verdeeld hart is een onrustig hart. Wie Jezus in deze wereld wil volgen "tot een bepaalde hoogte" en verder niet, zal het Christendom beschouwen als een zware last, als een rem, en niet als levensmotor of levensbron waaraan je je elke keer mag laven.

Wie gelooft ‘tot op zekere hoogte’ zal op zondagmorgen maar moeilijk uit zijn bed kunnen komen. Wie écht gelooft, verlaat op zondagmorgen zijn bed zonder problemen: om met anderen samen te komen rond het Woord van God, om met elkaar het brood te breken. Dat gaat dan moeiteloos, dat elke zondag terugkeren naar de bron om ons te laven en Gods Woord in te drinken. Met Christus durven optrekken naar Jeruzalem. Doorploegen en niet omkijken! ‘De hand aan de ploeg houden’ betekent: je niet druk maken om de kleine dingen van het leven: 'n kras op je auto, 'n kopje dat breekt, 'n vergissing van één euro bij de kassa.

Waar het uiteindelijk om gaat? Om de komst van het Koninkrijk Gods. Wat is dat? Is er ergens een model van? Misschien wel! Iemand zei: ‘Toen mijn vrouw ernstig ziek was en we wisten dat het niet lang meer zou duren, toen is onze liefde gegroeid tot ongekende hoogte! Want in zo'n situatie zie je waar het in het leven écht om gaat. Dat is simpelweg: gewoon goed zijn voor elkaar. Al het andere wordt dan volslagen onbelangrijk voor je.

Ambro Bakker s.m.a.
H. Augustinus