Toekomst Augustinuskerk

We hebben op 9 oktober 2022, bij de presentatie van het parochiebestuur van RK Parochie Amstelland over de Toekomstplannen, heel duidelijk gezien hoeveel parochianen zich betrokken voelen bij het wel en wee van onze Augustinuskerk en de Augustinusgemeenschap. Dat wisten we natuurlijk al, maar de vragen en reacties, waarvan u in bijlage een verslag kunt lezen, hebben dat nogmaals bevestigd.

De plannen van het parochiebestuur zijn ingrijpend en hebben logischerwijs veel losgemaakt. De Locatieraad van de Augustinuskerk ontkent niet dat we te maken hebben met een teruglopend aantal kerkbezoekers en de daarbij behorende lagere inkomsten. Ingrepen om de financiële positie te verbeteren zijn noodzakelijk en daar zijn via een marktverkenning door verschillende partijen ook al plannen voor gemaakt.

Wat wij als ‘Werkgroep Toekomst Augustinuskerk’ doen is dat wij de belangen van alle parochianen zo goed mogelijk zullen behartigen in de moeilijke periode die voor ons ligt. Daarbij zetten wij ons in om een zo goed mogelijk alternatief voor de toekomst en het gebruik van onze eigen Augustinuskerk te vinden. Hierbij is ons doel om in een financieel gezonde situatie het kerkbezoek en de samenkomst op onze eigen locatie toch mogelijk te houden.

Het leek ons goed u tussentijds op deze manier te berichten en zullen de ontwikkelingen in de toekomst met u blijven delen.

Werkgroep Toekomst Augustinuskerk

Stip op de horizon

Hans ten Rouwelaar (secretaris van het Parochiebestuur) laat op zondag 9 oktober 2022 vanaf 12.00 uur een Powerpoint presentatie zien en vertelt daarbij wat de stip op de horizon betekent voor onze Parochie als geheel en ook wat dit zou kunnen betekenen voor de Augustinuskerk specifiek.

Samenvatting van de uitleg

“Wij zijn sinds 2014 van zeven afzonderlijke parochies terug gegaan naar één gezamenlijke R.K. Parochie Amstelland. De feiten laten zien dat het kerkbezoek terugloopt. Het gevolg daarvan is dat wij nu met elkaar ca. € 250.000 verlies lijden per jaar en dat verlies loopt elk jaar op. Dit is geen gezonde situatie en het Parochiebestuur (PB) heeft daarom een stip op de horizon gezet. Die stip betekent dat in 2025 alle parochianen naar één centrale kerk gaan en dat is de Urbanuskerk Bovenkerk geworden. Daar gaan op de zondag de Eucharistievieringen plaats vinden. De brand van de Urbanuskerk zagen wij als een kans om een centraal kerkgebouw neer te zetten dat voldoet aan alle eisen van de toekomst.

In de tussentijd is er een overgangssituatie, waarbij het idee is om periodiek (eenmaal in de twee weken) nog wel vieringen te houden in de Augustinuskerk (en de andere locaties), maar dat in die andere weken iedereen de gelegenheid krijgt om naar Bovenkerk te komen om daar de viering mee te maken.

Het PB vraagt aan alle parochianen om met hen mee te denken en ook met de locatie overstijgende commissies die al bestaan (het Coördinatoren Overleg, de Financiële Advies Commissie en de Centrale Gebouwencommissie) en de nieuw op te richten commissies (Liturgisch jaarrooster, Korenbeleid en Communicatie).”

Na de presentatie is er ruimte voor het stellen van vragen en direct schieten er zeer veel emoties los bij de ruim 100 bezoekers. Hieronder een globale opsomming van de reacties van onze kerkgangers:

• Het komt over alsof er door het PB allang beslist is, ver voordat wij als parochianen hierover mee konden praten. U informeert in plaats van dat u communiceert!
• Het lijkt alleen maar om een financiële keuze te gaan en niet om het met elkaar ‘Belijden van het geloof’ op een voor velen vertrouwde plek. Daarnaast is de Urbanus Bovenkerk decentraal, slecht bereikbaar met het OV en zijn er veel te weinig parkeerplekken.
• Hoe kunt u een mooie voorbeeldkerk uit 1935 uit het beeld laten verdwijnen. Wij hebben juist regionaal als enige grote kerk tussen “de Obrecht” in Amsterdam-zuid en “de Urbanus” in Amstelveen-zuid heel veel potentie. Het kerkbezoek is nog steeds goed en samenwerking met omliggende scholen en bedrijven kan veel goeds opleveren. Waarom kijken we niet daar naar i.p.v. het overwegen om deze kerk te sluiten op termijn?
• Buitenveldert heeft net zoveel bewoners als heel Maastricht. Er zijn in deze buurt zeer veel potentiële parochianen. Laten we daar energie in stoppen.
• Hoeveel is er (financieel) nodig om onze kerk open te houden?
• Wij willen hier niet weg. De R.K. kerk is rijk genoeg om met andere oplossingen te komen waarbij wij wel op onze locatie kunnen blijven. We zijn hier met mensen die bijvoorbeeld al meer dan 30 jaar zingen of vrijwilliger zijn en meer dan 35 jaar dirigeren. Er is hier een hele hechte groep parochianen en er zijn mooie koren.
• Als wij in de afgelopen jaren wisten dat onze kerk dicht gaat en wij wel financieel bijdroegen aan het behoud van de Urbanuskerk Bovenkerk, dan hadden wij vooraf andere keuzes kunnen maken. Die informatie is niet, of niet op tijd gegeven.
• Onze voorspelling is dat (als uw plannen doorgaan) er straks veel meer parochianen gaan verdwijnen en niet meegaan naar Bovenkerk. Dan gaat het totaal aan inkomsten nog sneller naar beneden.
• Kunnen onze kinderen hier nog gedoopt worden en hoe gaat het met de 1e Heilige Communie?
• Hoe kunt u voorkomen dat de Augustinuskerk gaat verpauperen net zoals met de Annakerk is gebeurd ? Mag ik u adviseren om eens met het “oude” bestuur van de Annakerk te praten over het maken van de juiste keuze tot het al of niet sluiten van een kerk en de vervolgstappen die beter hadden gekund ?! Is de Augustinuskerk eigenlijk een monument, waardoor het bijna wel in functie moet blijven ? Heeft u in de afgelopen jaren niet gezorgd dat er desinvesteringen zijn gedaan ? Is er een duidelijk plan hoe u (met name) de lammetjes van onze kerk naar Bovenkerk laat bewegen? Zij zijn de toekomst.
• Thom Klawer deelt mede dat hij garant staat als Em. Pastoor om in de Augustinuskerk (zolang hij leeft) elke zaterdag en zondag voor te willen gaan in een viering. En dat hij absoluut er op tegen is dat er in de Augustinus geen vieringen op zondag meer worden gehouden.
• Is het geen goed idee om de mooi gerestaureerde kerk in Bovenkerk te verkopen en het geld opnieuw in te zetten voor onze kerk c.q. een meer centrale kerk ?
• Hoeveel geld van ons en/of andere locaties is verdwenen naar Bovenkerk?
• Waarom is er na de brand in Bovenkerk niet besloten om die kerkgangers direct al onder te brengen in de andere kerken. Dat had toch direct een goede actie kunnen zijn in het kader van één parochie ?!
• Hoe komen straks de ouderen naar Bovenkerk ? Komt er centraal vervoer tegen die tijd?
• Volgens ons is het wekelijks bezoek aan de Augustinuskerk groter dan dat in Bovenkerk, waardoor een heroverweging van de plek van een centrale kerk op zijn plaats zou zijn.
• Denk a.u.b. meer in kansen dan bedreigingen. Er is een duidelijke potentie. Mensen zoeken juist meer naar Het Geloof, maar daar moeten we wel iets voor doen met elkaar. En deze locatie is (zoals eerder gezegd) heel goed gesitueerd.
• De vertegenwoordiging van de Eritrese gemeenschap vraagt zich af of het PB wel genoeg heeft gedaan, waarbij de nadruk ligt bij Het Geloof. Visie komt bij de Gelovigen vandaan. Wij kunnen met elkaar veel meer doen. Er zijn zeer veel slapende gelovigen, juist in deze buurt. De mensen moeten meer betrokken worden in alle keuzes. Ga het gesprek en een bredere discussie aan met de mensen en bedrijven uit de omgeving. De Eritrese gemeenschap is al meer dan 10 jaar actief in deze kerk op zaterdag en is groot en groeiende. Ook wij willen hier niet weg en wij zien grote kansen voor onze gemeenschap en die van de parochianen van de R.K. parochie Amstelland op deze locatie.

Het PB, vertegenwoordigd door Hans ten Rouwelaar, Ad Verkleij, Edwin Saan en Yvonne de Jager, reageerde op bijna alle vragen; samenvattend:

Het is voor ons ook geen gemakkelijk traject en we begrijpen heel goed de emotie die hier leeft. Maar wij kunnen niet ‘niets doen’. Daarom zijn wij al enige jaren bezig met ‘de stip op de horizon’. Wij hebben het probleem voorgelegd aan de vertegenwoordigers van alle locaties en zijn uiteindelijk tot deze ontwikkeling gekomen.

Laat ons wel zeggen dat het nog niet duidelijk is wat er echt met de Augustinuskerk gaat gebeuren. Er is een marktverkenning geweest, waarbij er plannen zijn ingediend voor de toekomst van deze kerk. En daarbij dient er (vanuit de uitvraag) op het terrein of in het gebouw ruimte te blijven om te kunnen samenkomen. Ook daarbij gaan wij uit van ‘Het pastoraat van nabijheid’ en staat ‘Het Geloof’ centraal. Maar helaas loopt het financiële aspect ook in de pas mee. Wij kunnen hier overigens niet alleen in beslissen, maar zijn ook mede afhankelijk van het Bisdom in hun keuze.

Zoals gezegd komt er eerst een overgangsfase en daarin kunnen wij uw hulp heel goed gebruiken. We zullen het met elkaar moeten doen en vragen uw hulp om hier in mee te denken. Het voorbeeld van de Annakerk nemen wij ter harte en wij willen graag met het oud-bestuur contact opnemen om hun ervaringen aan te horen.

Wij weten dat 60% van alle parochianen aan de zuidelijke kant van de A9 wonen. Dus dat de Urbanuskerk niet “centraal” in de parochie zou liggen is voor ons geen echt discussiepunt.

Naast het financiële aspect, dat zeer zeker onze keuze heeft beïnvloed, zijn er nog een aantal andere aspecten die op korte termijn ook mee gelden. Zo kunnen wij vanwege ziekte of ouderdom steeds minder een beroep doen op onze voorgangers. Wij krijgen op dit moment het rooster al heel moeilijk rond en dat zal de komende jaren niet beter worden. Wij zijn gezegend met pastoor-deken Eugène Jongerden en pastor Eugène Brussee, die beide nog zo een leeftijd hebben, waardoor wij qua pastoraat langer vooruit kunnen kijken. Daarnaast is op korte termijn het probleem van de oplopende kosten voor energie, waardoor de financiën nog harder achteruit gaan lopen.

Het bezoek in de Augustinuskerk en de Urbanuskerk Bovenkerk ontloopt elkaar echt niet zoveel als u wellicht denkt. En het zou heel jammer zijn als u met elkaar niet zou willen verhuizen. Bedenk wel het volgende: als mensen met elkaar naar een andere locatie gaan, dan blijven ze elkaar ook daar ontmoeten.

Via de Marktconsultatie is gezocht naar een partij die goed met het Kerkgebouw om zal gaan, dus van verpaupering is echt geen sprake. En bijna alle inschrijvers willen het bestaande gebouw in ere houden. Daarnaast is het (vanwege Schipholnormen) haast onmogelijk om de kerk bijvoorbeeld te slopen en op deze plek heel veel woningen te gaan bouwen.

Ondanks dat we één parochie zijn, zijn er nog steeds heel veel aparte rekeningen waar de centrale penningmeester Edwin Saan verantwoordelijk voor is en dat ziet hij liever ook veranderen. Maar uit die rekeningen en de bijbehorende cijfers blijkt wel dat de locatie Augustinus op dit moment per jaar een verlies lijdt van € 100.000. En dat is nog zonder het bedrag dat gereserveerd moet worden voor achterstallig onderhoud, want dat is ca. € 1.000.000. En we gaan niet ‘iets doen’ omdat het geld er nu nog is. Wij hebben als bestuur een verantwoordelijkheid om toekomstgericht bezig te zijn. We gaan absoluut niet door tot we failliet gaan. Het is in onze ogen noodzakelijk om naar één locatie te gaan.

Er is geen geld van andere locaties gebruikt voor de restauratie van de Urbanuskerk Bovenkerk. Al het geld komt van onze verzekeraar en uit de acties die parochianen en de Stichting Vrienden van de Urbanus Bovenkerk hebben gedaan.

Vervoer naar Bovenkerk behoeft zeer zeker nog aandacht, daar gaan we in de komende tijd aan werken als bestuur.

Het is zeker nog mogelijk om gedoopt te worden in de eigen kerk, maar wij willen graag dat de 1e Heilige Communie en de Vormselvieringen z.s.m. echt centraal gaan plaatsvinden.

Voorlopig zal elke locatie openblijven in de overgangssituatie en verkoop van Bovenkerk is echt niet aan de orde. En, daaraan toegevoegd, een prachtig gerestaureerde kerk kan en zal ook inspirerend zijn voor ons als gelovigen.

Dat wij na de brand niet gekozen hebben om de parochianen van de HGUB over te brengen naar een andere locatie en wel kosten hebben gemaakt voor andere onderkomens is een heel goed en lastig punt. Wij hebben destijds het daar wel over gehad, maar gezien het trauma bij de hechte gemeenschap in Bovenkerk hebben we besloten om het te doen zoals het gegaan is.

Tot slot: Het Geloof staat inderdaad centraal. Het Geloof is immers dat wat ons bindt. En ja, we kunnen meer doen, maar dan alleen met elkaar. Dus laten we ons afvragen: wat kunnen we met elkaar doen en wat hebben we daarvoor nodig? En is ons Geloof echt afhankelijk van één gebouw ?!

17-10-2022 / RN